گردوی تویسرکان
چکیده
نهال گردو پیوندی تویسرکان طلاییترین و منحصر به فردترین نوع گردوی ایرانی و یکی از انواع گردو در سطح جهان است. این درخت گردو بومی کشورایران بوده و با اکثر مناطق کشور سازگار است، این رقم بومی شهر تویسرکان( واقع در استان همدان ) می باشد و به دلیل کیفیت خیلی خوبی که دارد از آن با عنوان بهشت گردو های ایران نام می برند و شهر تویسرکان را به عنوان پایتخت گردوی ایران می شناسند.
مشخصات نهال گردوی تویسرکان
از جمله ویژگیهای گردوی تویسرکان میتوان پوسته چوبی نازک و سنگی در کنار مغز روشن آن را نام برد که وزن مغز نیز حدود 10 گرم است. نهال گردو تویسرکان رقمی دیرگل بوده که محصولدهی آن از چهارمین سال آغاز میشود. البته برای تولید اقتصادی باید تا پنجمین سال صبر کنید تا بتوانید از هر درخت حدود 7 کیلو میوه برداشت نمایید. این نهال گردو برای تولید محصول حداکثری نیازمند گذراندن دوره سرمایی به مدت 100 تا 700 ساعت در دمای کمتر از 7 درجه سانتیگراد است. درخت گردو تویسرکان خودباور بوده و ارتفاع زیادی در حدود 12 متر دارد. از دیگر مشخصات گردوی تویسرکان، درصد بالای چربی آن است؛ چربی خالصی که از دل طبیعت برخاسته و هیچ تهدیدی برای سلامت انسان ندارد.
از دیگر مشخصات درخت گردو تویسرکان، مقاومت این نهال در برابر خشکی است. با توجه به نازک بودن پوسته چوبی میوهی این نهال، باید گفت که جدا سازی مغز گردو از پوسته چوبی برای گردوهای تویسرکانی، امری آسان است؛ این موضوع برای میوهی حاصل از نهال گردو اصلاح شده تویسرکان نیز صدق میکند.
کاشت نهال گردوی تویسرکان
رعایت اصول کاشت هر نهال گردو، از اهمیت بالایی برخوردار است. خصوصیت کوهستانی بودن تویسرکان، بسیاری از موارد لازم برای کاشت گردو را به صورت خدادادی مهیا نموده است و بسیاری از نیازهای نهال به همین صورت بر طرف میشود. اما بهترین نحوه کاشت درخت گردو تویسرکان، قرار دادن آن در عمق حدودا نیم متری تا هفتاد و پنج سانتیمتری دامنههای شیبدار است. خوب است بدانید که مناسبترین زمان کاشت نهال، در اوایل بهار است.
این رقم از جمله ارقام بسیار آسیب پذیر گردو است و به دلیل زود گل بودن، مستعد سرمازدگی میوه و درخت است. ایده آل ترین نوع نگهداری و داشت نهال گردو تویسرکان، حفاظت آن در برابر سرما و گرمای زیاد است.
مناطقی که دارای زمستانهای سرد هستند، برای پرورش این رقم مناسبند. باید در منطقهای انجام شود که ارتفاعی در حدود 800 تا 2500 متر از سطح دریا داشته باشد. فاصله کاشت نهال گردو تویسرکان در باغ بین 10 تا 12 متر در نظر گرفت. نکته بسیار مهم درباره این درخت، هرس نمودن آن در هنگام خواب زمستانی است که باید پس از برگ ریزی آن انجام بگیرد. این محصول در اوایل کاشت سرعت رشد متوسطی دارد ولی بعد از بلوغ، گفته شده که سرعت آن افزایش چشمگیری پیدا میکند. مقدار مناسب آبیاری درخت تویسرکانی، هر 7 الی 10 روز یک بار در سایه انداز است.
این درخت در سالهای بعد باید مقدار آب بیشتری را مصرف کند، در سن۱۰ سالگی در حدو ۵۰ الی ۶۰ لیتر آب نیاز دارد. هترین منطقه برای کاشت و پرورش این رقم مناطقی با آب و هوای کوهستانی است. البته کاشت آن در مناطق مرطوب، معتدل و نیمه خشک نیز امکانپذیر است. با این حال توصیه میشود از کاشت این رقم در مناطقی با آب و هوایی کاملا خشک خودداری کنید.
روشهای اصولی مراقبت و نگهداری از نهال گردو تویسرکان
یکی از مهمترین نکات برای نگهداری صحیح از درخت گردو تویسرکان، هرس بهموقع درخت است. گلدهی این نوع از درخت در اواخر اردیبهشت شروع میشود، در نتیجه هرس باید در پاییز انجام شود. آبیاری نهال گردو تویسرکان نیز هر ۱۵ روز یکبار است و هر کدام از نهالها به ۱ لیتر آب نیاز دارند. برای سمپاشی این نوع از گردو نیز باید از سم سه بیست استفاده شود. بهترین کود برای تغذیه گردو تویسرکان کود دامی پوسیده است.
مزایای پرورش درخت گردو تویسرکان
پیش از این به یکی از مهمترین مزایای پرورش این نهال، سرعت در زمان گلدهی و باردهی آن است. همچنین عمر مفید اقتصادی آن نیز گزینه مناسبی برای انتخاب این نهال به منظور سرمایهگذاری در آینده است.
از دیگر مزایای پرورش این درخت، نحوه گرده افشانی آن است. این رقم برای گرده افشانی به حشرات نیازی نداشته و عمل گرده افشانی توسط موارد طبیعی همانند وزش باد انجام میشود. اصلی ترین عامل محبوبیت این درخت، کیفیت محصول آن است. همچنین میزان مطلوب باردهی آن باعث شده تا از این نهال به عنوان رقمی پربار و اقتصادی یاد شود. مغز گردوی بسیار چرب و لذیذی دارد و می توان از معایب آن گذر کرد.
معایب پرورش درخت گردو تویسرکان
از ابتدایی ترین معایب این درخت می توان به رشد و ارتفاع بسیار زیاد آن اشاره کرد. درست است که از لحاظ اقتصادی برای فروش چوب بسیار مناسب می باشد، اما حین برداشت گردوها با توجه به ارتفاع بیش از 20 متر در درختان بالغ تویسرکان، هر ساله موجب آسیب های زیادی در بین باغاداران می شود.
یکی دیگر از معایب درخت گردو تویسرکان، حساسیت بالای آن به تغییر دما است. هر گونه تغییر دمای گرم و سرد در فصول مختلف سال، میتواند به این رقم آسیب وارد کند. به همین جهت باغداران باید نسبت به این موضوع حساسیت بیشتری داشته و از نهال به خوبی محافظت کنند. یکی از معایب گردو تویسرکان؛ به مقدار آبیاری آن مربوط میشود. بسیاری از باغداران تازه کار به اشتباه در فصلهای سرد این نهال را بیشتر از مقدار نرمال آبیاری کرده و باعث آسیب رسیدن به آن میشوند.
این نهال در فصل پاییز و زمستان به آبیاری احتیاجی ندارد و هر گونه سهلانگاری در این زمینه، باعث کاهش رشد و از بین رفتن کیفیت محصول خواهد شد. یکی دیگر از معایب درخت گردو تویسرکان، اشاره به زمان گلدهی آن دارد. این رقم نسبتا دیرگل می باشد. به همین جهت میزان حساسیت آن نسبت به سرما کمتر اما به گرمای زیاد حساسیت نشان می دهد و می تواند دچار ریزش گل شود.
عمر مفید درخت گردو تویسرکان
همه ما میدانیم که هر گل و گیاهی طول عمر مشخصی دارد که بخشی از آن عمر مفید محسوب میشود. منظور از عمر مفید، بازه زمانی است که در آن درخت باردهی و رشد مطلوب و مؤثری دارد. مقدار زمان حداکثری که باردهی مطلوبی گردوی تویسرکان دارد، در حدود 60 سال می باشد که این عدد تا بیش از 100 سال هم با رسیدگی های مناسب می تواند برسد.
برداشت گردوی تویسرکان
فصل برداشت گردو تویسرکان تحت تاثیر شرایط محیطی بوده و غالبا اواخر شهریور و مهر انجام می شود. عملیات گردو تکانی و برداشت گردو تویسرکان در همدان از اواخر تابستان شروع میشود. زمانی که محصول درخت گردو تویسرکان برسد، پوست سبز آن ترک بر میدارد. زیر پوست سبز گردو، پوست چوبی وجود دارد که اگر قهوهای باشد، بهمعنای رسیدن گردو است.
گردوهای بیش از حد رسیده سقوط خواهند کرد و نیازی به چیدن آنها نیست. برای برداشت گردو تویسرکان باید به درخت ضربههای آرام وارد شود تا گردوهای رسیده از شاخه جدا شوند. سن باردهی این درخت از ۲ سالگی شروع میشود و در ۵ سالگی حداقل ۱۰ کیلو محصول میدهد.