
معرفی خیار بوته ای :
خیار یکی از میوه های خوش طعم است ، نوعی میوه پرخاصیت به رنگ سبز بوده که گوشت داخلی آن نرم و به رنگ سبز کم رنگ می باشد . از نوع تازه آن در تهیه سالاد، دسر و غذاهای مقوی استفاده می کنند اما یادتان باشد که پتاسیم موجود در این میوه بالا بوده پس نباید در مصرف آن زیاده روی کنید. رقم های گوناگونی دارند که خیار بوته ای یکی از آن هاست.
خیار بوته ای را با نام علمی Cucumis sativus می شناسند. این گیاه در دسته گیاهان یک پایه قرار می گیرد که گل های نر و ماده آن روی یک بوته قرار دارند. ساقه های خیار بوته ای خزنده و کرک دار است. خیار های بوته ای در مقایسه با سایر خیارها یکدست و کوتاه تر هستند. همین طور این خیارها به واسطه وجود شیارهایی روی آن ها به خیارهای مجلسی و سالادی تبدیل شده اند. این گیاه بسیار پرمحصول است و در برابر بیماری هایی مانند موزاییک خیار مقاومت زیادی از خود نشان می دهد. بنابراین گزینه بسیار مناسبی برای کاشت محسوب می شود
نحوه کشت خیار بوته ای:
روش مستقیم کشت خیار:
مکان کاشت این گیاه به صورت مستقیم و با استفاده از جیفی پات وجود دارد. کاشت خیار بوته ای به وسیله نشا رایج نیست. زیرا این گیاه بسیار به جابجایی و آسیب دیدگی حساس است. قبل از کاشت باید بذرهای این گیاه را به مدت 24 ساعت خیس کنید. همچنین زمین را برای کاشت این گیاه آماده کرده باشید. از آن جایی که ریشه های این واریته از خیار عمیق است، باید زمین را عمیقا شخم بزنید و به صورت جوی و پشته ای درآورید. در نهایت بذرها را در عمق 3 الی 4 سانتی متری بالای سطح داغ آب بکارید.
فاصله بین هر بوته باید 50 الی 70 سانتی متر باشد و فاصله ای به اندازه 1.8 تا 2 متر نیز میان دو خط کاشت در نظر بگیرید. در صورتی که بذر خیار بوته ای را در جیفی پات می کارید، باید آن ها را در زمان مناسب به زمین اصلی منتقل کنید. در کاشت این گیاه به موارد زیر توجه داشته باشید.
دما مناسب برای کشت :
بهترین دما برای کاشت بذر این خیار دمایی بین 17 تا 20 دجه سانتی گراد است.
خاک: این گیاه را در خاک هایی با ph بین 5.5 الی 6.7 می کارند. همچنین خاک های سبک و نرم گزینه های مناسبی برای کاشت این گیاه هستند. لازم است ذکر شود که از کاشت این گیاه در خاک های شور باید خودداری کنید. در غیر این صورت میوه ها به صورت کامل تشکیل نمی شوند.
نور: نور کافی و آفتاب مستقیم در رشد این گیاه تاثیر بسزایی دارد. زیرا این گیاه در دسته گیاهان آفتابدوست قرار می گیرد.
آبیاری: این گیاه را باید هر 5 الی 7 روز با توجه به نوع خاک آبیاری کنید.
زمان کاشت بذر خیار بوته ای: خیار بوته ای در دسته گیاهان گلخانه ای قرار می گیرد. این گیاه برخلاف سایر گیاهان هم خانواده خود محصول فصل خنک است. زیرا هوای کمی خنک در رشد خیار بوته ای تاثیر مثبت دارد. بنابراین باید زمانی اقدام به کاشت این گیاه کرد که متوسط دمای روز بین 20 الی 24 درجه
روش کشت خیار به صورت نشاء:
در ابتدا تعداد بذر مورد نیاز را بر اساس تراکم کشت انتخاب می کنیم.
سپس به مدت 12 تا 24 ساعت می خیسانیم. پس از آن بستر کشت را داخل جعبه ی کشت یا گلدان می ریزیم. 3/2 ارتفاع را پر می کنیم، بذر خیار را بر روی بستر کشت قرار داده و به اندازه 0.5 تا 1 سانتیمتر روی بذر را مجدداً بستر کشت می ریزیم. بسترهای کشت قابل استفاده شامل پیت موس و کوکوپیت است. بستر را مقداری آبیاری می کنیم و در محلی که دارای نور غیرمستقیم است قرار می دهیم. هنگام جوانه زنی دما در شب و روز معادل 30 درجه سانتیگراد باشد و پس از سبز شدن جوانه ها دما در روز 25 تا 28 درجه سانتیگراد و در شب 17 تا 20 درجه تنظیم گردد. نشاء های در حال رشد بهتر است با یک کود کامل، همراه با آب آبیاری تغذیه شوند.
مزایای کشت خیار به صورت نشایی
- استفاده بهتر از زمان، همزمان با آماده سازی زمین کشت اصلی، نشاء گیری هم انجام می گیرد. بنابراین وقفه ی کمتری در رشد خیار اتفاق می افتد.
- تولید نشاء در یک محل محدود که خزانه نام دارد صورت می گیرد. بنابراین نگهداری گیاه و کنترل آفات و امراض گیاه بهتر صورت می گیرد.
- چون خزانه محیط کوچکی بوده به خصوص در فصل سرد راحت تر گرم می شود. جوانه زنی سریع تر انجام می گیرد و در مصرف انرژی بسیار صرفه جویی خواهد شد.
نکته: در زمان نشاء گیری برنامه ریزی جهت تولید نشاء و زمان آماده شدن نشاء برای انتقال که در زمان دو برگی یا سه برگی می باشد، حتما بعد از آماده سازی زمین اصلی اتفاق بیافتد، یعنی زمین اصلی زودتر از نشاء آماده شود. درغیر این صورت نشاء آماده انتقال هست ولی زمین اصلی هنوز آماده نیست. در نتیجه رشد نشاء زیاد شده و ریشه حجیم می شود و در حین انتقال به بستر اصلی ممکن است آسیب ببیند.
هنگام رشد در آب و هوای سرد، بهتر است ابتدا بذر خیار را در به صورت نشاء در فضای بسته بکارید یا صبر کنید تا دمای خاک بیشتر از ۱۵ درجه سانتیگراد شود تا بذر را در باغ بکارید. خیارهای مقاوم به سرما برای رشد به گرما و نور خورشید زیادی نیاز دارند و نباید در شب های زیر ۱۰ درجه سانتیگراد بدون محافظت قرار گیرند. اگر شب ها در منطقه شما بسیار سرد است، یک گلخانه کوچک یا استفاده از پوشش ردیفی شناور برای کمک به عایق کاری بوته های خیار خود را در نظر بگیرید. خیارها معمولاً به سرما بسیار حساس هستند. در مناطقی با فصول کوتاه و دماهای سردتر از ارقام زودرس (تعداد روزهای کوتاه تا بلوغ) و ارقام مقاوم به سرما استفاده کنید.
تشخیص خیار بوته ای از خیار گلخانه ای :
خیار بوته ای به صورت بوته ای در زمینهای کشاورزی پرورش داده می شود ولی نسبت به خیار گلخانه ای که تحت شرایط خاصی رشد می کند به نگهداری و مراقبت بیشتری نیاز دارد و برای ثمردادن بهتر، نیازمند رسیدگی است چون زمانی که محصول در فضای آزاد کشت شود، برای آنکه از گزند عوامل و بلایای طبیعی در امان بماند باید مراقب آن بود. یکی از مزایای مهم خیار بوته ای خوشبو کردن دهان می باشد مواد آنتی باکتریال موجود در خیار بوته ای باعث از بین رفتن باکتریهای موجود در دهان شده که عامل اصلی بد بو شدن دهان و خرابی دندانها هستند.
تفاوت خیار گلخونه با خیار مزارع
خیارهای گلخانه نسبت به خیارهای مزرعه چاق و قطور و بی تناسب : باید بدانید خیارهای گلخانه ای با وجود ظاهر زیبا و کشیده و رنگ سبز تیره و پوست بسیار صافی که دارند، بدون گوشت، آبکی و اغلب بیمزه اند و خیلی سریع پلاسیده می شوند. در مقابل، اگرچه خیارهای مزرعه قطور و کوتاه قدند و ظاهری کج و کوله دارند، اما بسیار خوشمزه و خوش عطر بوده و گوشت زیاد و آب کمتری دارند و ماندگاری آن ها بسیار زیاد است. یکی از نشانه های بارز تشخیص خیار مزرعه از انواع گلخانه ای، بذرهایی است که در گوشت میوه پراکنده است. اگر خیار گلخانه را از وسط نصف کنید جای بذر را می بینید اما خود بذر وجود ندارد. در خیارهای مزرعه بذر قابل مشاهده است و در زیر دندان احساس می شود.
معمولا خیارهای گلخانه ای در فصول پاییز و زمستان کشت می شوند و تا اواخر اردیبهشت ماه در بازار وجود دارند و بعد از آن خیارهای مزرعه وارد بازار می شوند و معمولا در تابستان خبری از خیارهای گلخانه نیست.
مهم ترین مشکل خیارهای گلخانه
اصلی ترین مشکل خیارهای گلخانه سم های قوی است که در گلخانه به بوته های خیار زده می شود. این خیارها به آفات و بیماری ها بسیار حساس هستند و برای جلوگیری از آفت زدگی و پربار شدن محصول، کشاورز مجبور به استفاده از سموم قوی است. این سم می تواند وارد شیره گیاه و حتی گوشت آن شود. از این رو توصیه بر این است که از این نوع خیارها استفاده نشود و یا قبل از مصرف حداقل پوستگیری شوند. البته لازم است بدانید با پوست کندن خیار، خطر ورود سم به بدن کاهش می یابد اما حذف نمی شود.
خیارهای بوته ای گرچه در مقایسه با خیارهای گلخانه به دلیل تماس بیشتر با خاک، آلودگی زیادتری دارند، اما در صورتی که فاقد خراش و شکستگی باشند با شستشوی صحیح، آلودگی آنها رفع شده، برای سلامت ضرری نخواهند داشت.
از نظر کالری، خیارهای گلخانه و مزرعه ارزش تغذیه ای چندان متفاوتی با یکدیگر ندارند اما همان طور که گفته شد خیار مزرعه سالم تر و بهداشتی تر است.
این میوه به دلیل طبع سردی که دارد خنک کننده بدن و ضد تشنگی است و برای کسانی که در هوای گرم دچار التهاب و خستگی گرمایی می شوند یا هنگام دفع ادرار احساس سوزش می کنند مفید است. خیار همچنین به دلیل داشتن پتاسیم با افزایش ادرار در مصرف کننده سبب دفع سدیم اضافی و کاهش فشار خون فرد می شود و با کمک به عملکرد دو عضو سم زدای بدن یعنی کبد و کلیه، سموم را دفع می کند و پایین آورنده خوب اسید اوریک بالاست.
۵ نوع رایج خیار:
خیارهای تازهخوری: اندازه استاندارد، پوست ضخیم
خیارهای ایرانی: کوتاه تر، پوست صاف، بافت آبدار، طعم ملایم (با نام خیار اصفهان نیز شناخته میشود(
خیار انگلیسی: پوست بلندتر و نازک بدون خار، معمولاً بدون دانه
خیار مناسب خیارشور: پوست ریز و کوتاه و ناهموار که گاهی به آن خیار «کربی» یا «غورت» می گویند.
ارمنی: شکل بسیار بلند و پیچخورده، بافت ترد آجدار، از نظر فنی از راسته خربزهها
انواع خیار کلاسیک
انواع زیادی خیار کلاسیک در دنیا وجود دارد اما قاعدتاً تمام آنها قابل کشت در ایران نیستند. در زیر به چند نوع از خیارهایی که امکان کاشت در ایران را دارند معرفی میکنیم:
1- رقم مارکت مور
این بذر، میوه های بلند، باریک و سبز تیره تولید می کند. این گیاه دیرتر در بهار شروع به تولید می کند اما در اواخر تابستان نسبت به سایر گونه ها بیشتر میماند. پوست آن کمی خاردار و نازک است و میوه آن بدون دانه است در برابر بیشتر بیماری های خیار مقاوم است و در گلخانه یا فضای باز به خوبی رشد می کند.
2- اکسلزیور
خیار اکسلزیور پوستی خاردار با رنگ سبز تیره و طعم عالی دارد. این خیار در طول فصل مقاوم است. خیار اکسلزیور در مقابل ویروس موزاییک خیار و سفیدک پودری مقاوم است.
3- کاترینا
این خیار نوعی خیار ایرانی با پوست نازک بدون دانه، صاف، یکدست و پر عملکرد است. «کاترینا» مخصوصاً با آب و هوای جنوبی سازگار است زیرا حتی در شرایط استرس گرمایی نیز میوه تولید می کند. خیار کاترینا به بیماری های عمده خیار مقاوم است و تک پایه است.
۴- سوپر زاگرس
خیار سوپر زاگرس که به صورت ارگانیک با پوست صاف بسیار ملایم و کاملاً عاری از تلخی است در بسیاری از سبدهای میوه یافت میشود. این محصول، زودبازده نیست، اما تا زمانی که به طور مداوم خیارها را برداشت کنید، میوه ها را در اواخر فصل حفظ می کند. رسیدن میوه خیار سوپر زاگرس، ۵۴ روز طول می کشد و می توان به فاصله هر ۲ هفته یکبار خیار کاشت.
۵- سقراط
یکی دیگر از سوپراستارهای خوش طعم و بی دانه بوستانهای خیار، “سقراط” یک خیار ایرانی است که برای شرایط سردتر از ۱۰ تا ۲۷ درجه سانتیگراد پرورش داده شده است. آنها گلهای ماده را تولید می کنند و میوه های فراوانی به طول ۲۱ تا ۲۴ سانتیمتر، سبز تیره، طعم شیرین و پوست نازک دارند. این گونه، بسیار مقاوم در برابر بیماری است.
۶- ویسکانسین
این رقم ترد و شیرین در سال ۱۹۵۹ در دانشگاه ویسکانسین ایجاد شد. توده های زیادی میوه تولید می کند که یکی از بهترین گونه ها برای ترشی است. فقط در ۵۵ روز بالغ می شود و حتی در فضای باز بهتر از گلخانه عمل می کند. گیاهان در طول فصل رشد محصول می دهند و تا حدود ۵۵ درجه فارنهایت تحمل می کنند.
۷- خیارهای بوتهای
این خیار بوته ای ارگانیک برای فضاهای کوچک و آب و هوای سرد عالی است زیرا زودرس است (فقط ۴۵ تا ۵۰ روز) و تنها ۲ تا ۲.۵ متر مربع فضا را اشغال میکند. خیارهای بوتهای از روسیه نشأت میگیرند. خیارها برای خوردن تازه و همچنین ترشی عالی هستند و به سرعت رشد می کنند.
خرید بذر خیار بوتهای از امداد کشاورز:
۸- خیارهای روسی
خیار روسی دارای پوست سبز صاف و گوشتی شیرین و ترد است. بالغ شدن آن فقط ۵۰ تا ۵۵ روز طول می کشد و از اواخر دهه ۱۸۰۰ پدیدار شدهاند. اولین بار توسط مهاجران آلمانی که آن را در داکوتای جنوبی کشت کردند، به آمریکا آورده شدهاند، که شاهدی بر تحمل سرما و انعطاف پذیری آن است.
مطالب مرتبط در وبسایت از پاچیرا شامل مقالات آموزشی در مورد انواع بذر ها و راهنمای خرید محصولات و اخبار ویژه کشاورزی است.
بهترین ارقام خیار برای خیار شور
همه ترشی ها یکسان درست نمیشوند! انواع ترشی در طیف وسیعی از اندازه ها و طعم ها وجود دارد، برخی از آنها هم برای تازهخوری استفاده میشوند و هم برای فرآوری و برخی اگر خیلی بزرگ شوند طعم وحشتناکی پیدا میکنند. بهترین خیارهای ترشی به صورت ریز برداشت میشوند، بنابراین وقتی میخواهید برای نگهداری در زمستان ترشی درست کنید، مجبور نیستید آنها را برش دهید
9- خیار H-19 برگ کوچک
این خیارها با قد کوتاه هستند و برای خوردن تازه یا ترشی عالی هستند. آنها در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم هستند و در برابر آب و هوا یا استرس آب بسیار متحمل هستند. پوست کمی خاردار با رنگ سبز زمردی روشن دارند و شاخ و برگ آن جمع و جور و چند شاخه با برگ های نیمه اندازه هستند که آنها را برای باغ های کوچکتر ایده آل می کند.
۱۰- خیارهای ارمنی راه راه
این خیار ویژه میوههای ۲.۵ سانتیمتری بلندی تولید میکند که شبیه هندوانههای مینیاتوری هستند و طعمی شبیه به خیار دارند، اما با حالت مرکباتی تند. میتوانید آنها را تازه یا ترشی بخورید یا به صورت تازهخوری مصرف کنید.
۱۱- خیار چنبر
این خیار که شبیه به خیار ارمنی است شکل راه راه بلند و ظاهر پیچخورده و رنگ سبز کمرنگی دارد. این تنوع تاریخچه جالبی دارد: در قرن پانزدهم به ایتالیا آورده شد و از آن زمان به عنوان میراثی مورد علاقه باقی مانده است.
اگرچه از نظر فنی خربزه است، اما طعم آن مانند یک خیار عالی بدون هیچ گونه تلخی و خار است.
این گیاهان در خاک های شنی یا لومی بسیار پربار هستند و تا حدودی خشکسالی را تحمل می کنند. این نوع خیار، تک پایه و خود گردهافشان است.
۱۲- خیار آفریقایی
خیار آفریقایی میوه ای بسیار زیبا و رنگارنگ با گوشت سبز روشن و ژله مانند و پوست پرتقالی خاردار و روشن است. گوشت آن دارای بافت دانه ای با طعمی که ترکیبی از موز و خیار با ترشی لیموترش یا کیوی است. پاشیدن شکر، نمک یا ترکیبی از هر دو روی گوشت به افزایش طعم آن کمک می کند. گوشت را می توان در اسموتی ها مخلوط کرد یا به سالادها اضافه کرد. خیارهای آفریقایی را می توان در هر مرحله از رشد و نمو خورد، درست مانند خیارهای معمولی، اما زمانی که روی درخت کامل رسیده شود، بیشترین طعم را دارد.
در مناطق معتدل این بذر را در بهار یا تابستان تا وقتی که احتمال یخبندان از بین می رود زمان مناسب کاشت می دانند . در منطقه های عاری از یخبندان و نیمه گرمسیری این بذر را از اواخر زمستان تا اواخر تابستان می کارند. بذر در محیط های گرمسیری ، از اواسط پاییز تا اواخر زمستان بکارید. این مدل بذر بعید است در مناطق سردسیر و کوهستانی به خوبی رشد کنند.
13- بذر خیار هیبرید F1 ژنرال لی
این اسلایسر هیبریدی F1 فوق العاده قوی است و برای عملکرد بالا در آب و هوای شمالی تولید شد. این بذر، یک نوع خیار تازهخوری کلاسیک است که دارای میوه های صاف و یکنواخت سبز تیره است. آنها حتی در اوج گرمای تابستان همچنان با طعم عالی به چرخش خود ادامه می دهند. در برابر دلمه، سفیدک پودری، ویروس موزاییک و سفیدک پوستی مقاوم هستند.
شما می توانید انواع بذر های کشاورزی را در برند های مختلف در سایت کشاورزی تخصصی ازپاچیرا به صورت آنلاین خریداری کنید . برای مشاهده و خرید بذور کشاورزی مناسب جهت نگهداری از گیاهان و محصولات خود به سایت از پاچیرا، دسته بندی نهاد های کشاورزی و مراجعه بفرمایید.همچنین برای خرید کود های آلی برند های مختلف میتوانید به سایت بازار آنلاین کشاورزی ازپاچیرا مراجعه نمایید.