مارچوبه: هر آنچه از کاشت تا برداشت باید بدانید- محصول

مارچوبه: هر آنچه از کاشت تا برداشت باید بدانید

چکیده:

مارچوبه یک سبزی خوراکی است که از ساقه‌های جوان گیاه مارچوبه (Asparagus officinalis) به دست می‌آید. این گیاه بومی اروپا، آسیا و شمال آفریقا است و هزاران سال است که کشت می‌شود. دو نوع ساقه خوراکی و غیر خوراکی دارد. کاشت این نوع سبزی به منظور برداشت ساقه خوراکی آن می باشد که در صورت مدیریت بهتر مزرعه از 2 ونیم تا 6 تن در هکتار برداشت شود.

از دو طریق ، بذر یا نشاء و تاج مارچوبه قابل کاشت است که با روش بذر بعد از سه سال می توان محصول برداشت کرد . اما به طور معمول از روش تاج مارچوبه ، از سال دوم آماده برداشت می شود. یکی از مزایای کاشت مارچوبه این است که بعد از کاشت تا 10 تا 20 سال در زمین می ماند و هر سال می توان محصول برداشت کرد و دیگر نیازی به کشت مجدد نیست. برای خرید نشا مارچوبه به فروشگاه انلاین ازپاچیرا  سر بزنید. 

مشخصات مارچوبه

برگهای مارچوبه فلس مانند و بسیار ریز بوده و دارای ساقه زیرزمینی یا ریزوم کوچکی می باشند. ریشه ها در برخی گونه ها ژوخه ای و در بقیه گوشتی و ضخیم اند. گیاه مارچوبه میوه ای سته ای قرمز نارنجی یا بنفش رنگ دارد که هر کدام دارای 1، 3، 6 یا تعداد بیشتری دانه یا بذر هستند.

مارچوبه دارای دو نوع ساقه می باشد، اولی ساقه های جوان است که بر روی ساقه های زیرزمینی ریزوم به وجود می آید و همان بخش قابل مصرف مارچوبه است، طول این ساقه (مارچوبه) معمولاً 15 تا 25 سانتی متر می باشد،  دومین ساقه، ساقه های نازک و هوایی که به رنگ سبز روشن بوده و تا حدودی به فرم سبزی “شوید” می باشد که پس از برداشت ساقه های جوان به وجود می آورد و گاهی تا ارتفاع 5 متر نیز می رسد، گلها و میوه های مارچوبه نیز بر روی این ساقه رشد می کند

مارچوبه معمولاً بر روی ساقه های دوم میوه هایی قرمز رنگ همانند گیلاس تولید می کند که داخل هر کدام معمولاً 6 دانه سیاه وجود دارد.

کاشت بذر مارچوبه:

این روش مرسوم ترین و ساده ترین راه می باشد که به دو روش کشت مستقیم در زمین اصلی و کاشت در خزانه و سپس انتقال به زمین اصلی انجام می شود که در ادامه شرح داده می شود:

1.  کشت مستقیم بذر

در اوایل بهار یا اواخر تابستان ابتدا زمین مورد نظر را به ارتفاع 30 سانتی متر زیر و رو  و سنگ و کلوخ آن را جدا می کنیم، پس از آماده کردن زمین بذر ها را درون شیارهایی به عمق 1 سانتیمتر قرار میدهیم و بر روی آن خاک میریزیم و خوب آبیاری می کنیم. رطوبت خاک تا زمان جوانه زنی باید همیشگی باشد و دمای کاشت 25 درجه نگهداری شود. بهتر است بذر ها را قبل از کاشتن خیس کرده تا پوسته ی آنها نرم شود. بذر مارچوبه دیر سبز می شود و ممکن است تا 40 روز نیز برسد. میزان بذر لازم برای 10 متر مربع 5 گرم است.

برای خرید آنلاین بذر با قوه نامیه بالا با بهترین قیمت به سامانه آنلاین ازپاچیرا مراجعه کنید. 

1. کشت نشاء

مارچوبه را معمولاً در خزانه نشاء می کنند و بعد از گذشت یک سال و تشکیل ریزوم ها یا ساقه های زیر زمینی آن را به محل اصلی کشت منتقل می کنند، در اوایل بهار یا پاییز و به روش جوی و پشته اقدام به نشاء گیری می کنند، شیارها را به عمق 15 تا 20 سانتی متر و فاصله ی پشته ها را حدوداً 50 سانتی متر در نظر می گیرند.

سپس بذر مارچوبه را در انتهای جوی ها می کارند، برای استحکام ریشه و تشکیل بهتر ساقه های زیرزمینی همزمان با رشد گیاه پای بوته خاک می دهند، بعد از گذشت یک سال هم می توان گیاهان را در مکان اولیه نگه داشت و هم می توان آنها را به زمین اصلی انتقال داد، انتقال معمولاً در اوایل بهار اتفاق می افتد. (تولید کنندگان مارچوبه معمولاً نشاء ها را دو سال در خزانه نگه می دارند و در سال سوم آنها را به زمین اصلی منتقل می کنند.

انواع نشاء باکیفیت و سالم را میتوانید از فروشگاه آنلاین ازپاچیرا با بهترین قیمت تهیه کنید.

کاشت تاج یا ساقه زیرزمینی

تکثیر رویشی  به وسیله ی تقسیم تاج (ساقه زیر زمین) گیاه، این روش به دلیل انتقال بیماری و آفات و هزینه بالاتر خیلی معمول نیست. برای کاشت به روش ساقه زیرزمینی، در پاییز قبل از کاشت، خاک را به عمق 30 سانتی متر شخم بزنید و کود دامی پوسیده یا کمپوست به آن اضافه کنید. در اوایل بهار، گودال‌هایی به عمق 30 سانتی متر و به فاصله 1.2 متر از یکدیگر حفر کنید. تاج گیاه را در گودال قرار دهید و ریشه‌ها را با خاک بپوشانید. مارچوبه به مکانی آفتابی با خاک عمیق، زهکشی خوب و حاصلخیز نیاز دارد. pH خاک باید بین 6.0 تا 6.8 باشد.

آب و هوای مناسب برای مارچوبه:

مارچوبه گیاه مناطق خشک و سرد است، چنانچه هوا گرم باشد مواد قندی در داخل ساقه ها ذخیره نمی گردند. بهترین آب هوا آن است که زمین در زمستان کمی یخ بزند و اندام هوایی خزان کنند در استان خوزستان در دزفول تولید آن جواب مثبت داده است اما بهتر است قسمت های هوایی آن قبل از فرا رسیدن زمستان از فاصله 20-10 سانتیمتری سطح خاک قطع کنند.

دمای ایده آل برای رشد و محصول دهی گیاه مارچوبه ۱۶ تا ۲۴ درجه سانتی گراد می باشد، مناطق کوهستانی و نیمه گرمسیری برای کاشت مارچوبه مناسب است . زیرا مارچوبه هر ساله به مقداری سرما برای رشد در بهار نیاز دارد، البته برای رشد و بالا رفتن کیفیت محصول نیاز به گرما و آفتاب مستقیم است زیرا تنها در این شرایط است که گیاه میتواند مواد مغذی زیادی را در خود ذخیره کند، البته گرمای شدید تابستان نباید به قدری باشد که گیاه از بین برود.

برای خرید اینترنتی کود به سامانه ازپاچیرا مراجعه کنید. 

خاک مناسب برای مارچوبه:

خاک های رسی و خیلی سنگین برای مارچوبه مناسب نیست و باید زهکشی خوبی داشته باشد تا ریزوم ها بتوانند به طور کامل به رشد خود ادامه بدهند. مناسب برای مارچوبه باید سبک و بسیار غنی باشد، هم چنین PH بین6 تا 7 (کمی قلیایی) را می پسندد و در خاک های اسیدی رشد خوبی ندارد.

مارچوبه در خاک های شنی لومی با زهکشی خوب رشد می کند. اگر خاک شما سنگین یا رس است، ممکن است لازم باشد قبل از کاشت مارچوبه، مواد آلی مانند کمپوست یا کود پوسیده را به آن اضافه کنید.

فاصله کاشت نشاء مارچوبه به چند عامل بستگی دارد:

• نوع مارچوبه:
  • مارچوبه معمولی: این نوع مارچوبه رایج ترین نوع است و به فضای بیشتری برای رشد نیاز دارد. فاصله مناسب بین هر دو گیاه 45 تا 60 سانتی متر و بین ردیف ها 90 تا 120 سانتی متر است.
  • مارچوبه بوته ای: این نوع مارچوبه فضای کمتری اشغال می کند و می توان آن را در فاصله 30 تا 45 سانتی متری و بین ردیف ها 60 تا 90 سانتی متری کاشت.
• ابعاد باغ شما: اگر باغ کوچکی دارید، ممکن است لازم باشد مارچوبه های خود را نزدیکتر به هم بکارید.
• میزان نور خورشید: مارچوبه برای رشد به نور کامل خورشید نیاز دارد، بنابراین باید مطمئن شوید که گیاهان شما فضای کافی برای دریافت نور کافی دارند.

تعداد نشاء مارچوبه در هر متر مربع به عوامل مختلفی بستگی دارد:

• رقم مارچوبه: برخی از ارقام مارچوبه به فضای بیشتری نسبت به ارقام دیگر نیاز دارند.
• روش کاشت: مارچوبه را می توان در ردیف ها یا تخت ها کاشت. کاشت در ردیف ها به فضای بیشتری بین گیاهان نیاز دارد.
• اندازه نهایی گیاه: اگر قصد دارید مارچوبه را برای برداشت نیز پرورش دهید. باید به اندازه نهایی گیاهان بالغ توجه کنید تا فضایی کافی برای آنها باشد.
• به طور کلی، می توانید 12 تا 18 نشاء مارچوبه را در هر متر مربع بکارید.

مراقبت های بعد از کاشت:

1. آبیاری: مارچوبه به آبیاری منظم، به خصوص در طول فصل رشد نیاز دارد. خاک را مرطوب نگه دارید، اما مراقب غرقابی شدن آن باشید.
2. مالچ دهی: در اطراف گیاهان مارچوبه مالچ بپاشید تا به حفظ رطوبت خاک و کنترل علف های هرز کمک کند.

3. کوددهی: در بهار و اوایل تابستان از کود کم نیتروژن و فسفر بالا استفاده کنید. مارچوبه  20-10 سال در خاک باقی می ماند. در این شرایط هر نوع مواد غذای و عناصر توسط ساقه ها و اندام هوایی برداشت و از زمین خارج شده است. این ها باید به طریقی چه از طریق کود حیوانی و چه کود شیمیایی به خاک اضافه شود. هر 10 متر مربع 2 کیلو کود شیمیایی فسفره و پتاسه و از ته توصیه می گردد. کود فسفره قبل از عید و در بهمن و اسفند و کود پتاسه و ازنه در فصل رشد به خاک اضافه گردد.

1. کنترل علف های هرز: علف های هرز را به طور مرتب از بین ببرید تا با گیاه مارچوبه رقابت نکنند.
2. آفات و بیماری ها: مارچوبه می تواند به آفات و بیماری های مختلفی مبتلا شود. به طور مرتب گیاهان خود را بررسی کنید و در صورت مشاهده هرگونه مشکل، اقدامات لازم را انجام دهید.

با مطالعه مقاله کنترل علف هرز از وبلاگ ازپاچیرا، با روش‌های موثر و کم‌هزینه مبارزه با این مزاحمان ناخواسته آشنا شوید.

برداشت مارچوبه:

• در سال اول کاشت، برداشت مارچوبه را محدود کنید تا گیاه فرصت استقرار داشته باشد.
• در سال دوم می توانید به مدت 6 تا 8 هفته برداشت کنید.
• در سال سوم و به بعد، می توانید به مدت 10 تا 12 هفته برداشت کنید.
• برای برداشت مارچوبه، ساقه های ضخیم و سفید را در نزدیکی سطح خاک و یا با 2 تا 5 سانت زیر خاک با چاقو ببرید.
• برداشت اقتصادی مارچوبه معمولاً از سال سوم پس از کاشت آغاز می شود و به تدریج با افزایش سن مزرعه افزایش می یابد.

به طور کلی،  به طور متوسط می توان انتظار داشت که بین 2.5 تا 6 تن مارچوبه در هر هکتار برداشت شود.  در برخی از مزارع با مدیریت بالا، ممکن است برداشت تا 10 تن در هکتار نیز برسد.

در ازپاچیرا، به گسترده‌ترین و تنوع‌مندترین مجموعه ادوات کشاورزی، انواع کود و محصولات کشاورزی دسترسی دارید. از ادوات کشاورزی گرفته تا کودهای شیمیایی و آلی ، همه چیز برای یک برداشت پربار و بی‌نظیر در ازپاچیرا مهیاست.